Het is weer winter en mijn materiaal heeft de afgelopen maanden, met name in het voorjaar en de zomer veel te voorduren gehad. Tijd dus om het nodige te vervangen. In eerste instantie wil ik mijn voorblad vervangen aangezien de rest op mijn mountainbike nog in goede staat is. Toch heb ik voor de zekerheid alles nieuw aangeschaft. Dit betekent: het grote en kleine voorblad, cassette, derailleurwieltjes en een nieuwe ketting. De reden hiervan is dat de ketting inslijt in het materiaal. Vervang ik het blad, kan het zijn dat mijn oude ketting niet goed pakt. Ik ga dus tijdens het sleutelen kijken of ik alleen mijn voorblad moet vervangen of toch alles. Wel zijn mijn derailleurwieltjes zo versleten dat deze zeker aan vervanging toe zijn. Hoe je dat moet doen lees je hier.

Gereedschap

Voor het vervangen of demonteren van mijn  (bb30) crankstel heb ik een inbussleutel van 10 mm nodig. Omdat het crankstel erg vast kan zitten is het daarnaast nuttig om een rubberen slaghamer te gebruiken. Verder heb je een kleine schroevendraaier nodig om je lagers in de body bracket opnieuw met kogellagervet in te smeren.  Tot slot is het belangrijk om  montagepasta, kogellagervet en loctite bij de hand te hebben.

Gereedschap nodig? Deze vind je o.a. bij Futurmshop en BikesNparts

Kettingbladen

Om te bepalen welk type voorblad op mijn fiets zit kijk ik naar de omschrijving op mijn bladen. In dit geval staat daar 38T 10SPD Truvativ 2×10 104BCD.  In mijn geval betekent dit dat mijn voorblad 38 tanden heeft. 10 SPD staat voor 10 speed, op die manier weet ik direct wat voor een ketting ik heb. Het getal 104 BCD staat voor de afstand tussen twee van de vier gaten (naast elkaar en van hart tot hart) in de bladen, waardoor je de bladen aan het crankstel bevestigd. Met deze gegevens kun je op zoek naar een nieuw kettingblad. Maten kunnen verschillen. Soms hebben merken meerdere maten. Houdt daar rekening mee met de aanschaf.

Crankstel

Het crankstel van mijn fiets is van het type Sram bb30. Om mijn voorblad te vervangen moet ik mijn crankstel demonteren. Het demonteren van mijn crankstel gaat op exact dezelfde wijze als wanneer je het crankstel moet vervangen of verwijderen. Het crankstel vervangen is niet moeilijk (zeker niet bij de bb30) maar je hebt er wel de nodige kracht voor nodig. In onderstaand stappenplan lees en zie  je exact wat je moet doen.

Ketting

Wanneer je alles gaat vervangen (niet alleen het voorblad, maar ook cassette, e.d.)  is het noodzakelijk om een nieuwe ketting aan te schaffen. Handige tips, welke fietsketting goed is en hoe je deze dient te vervangen lees en zie  je hier.

Derailleur

Ik had al aangegeven dat ik mijn derailleurwieltjes zou vervangen. Om te weten welke type wieltjes ik nodig heb, kijk ik naar mijn achterderailleur. Ik heb een Sram X0 derailleur. In mijn geval kan ik dus kiezen voor de originele X0 derailleurwieltjes of aftermarket wieltjes voor dit type derailleur (Tacx) (link naar futurmshop bv).

Stappenplan om je crankstel te verwijderen

Stap 1

Verwijder je de ketting van de derailleur. Dit doe je, wanneer je ketting is verbonden met speedlink, door deze los te koppelen. Heb je een aaneengesloten ketting dan zul je deze met een ketting-pons moeten losmaken.  Lees meer tips over het verwijderen, schoonmaken en vervangen van  je fietsketting!

MTBfan tip: 
Maak je gehele drive train schoon voordat je aan de klus begint. Als je de ketting vervangt hoef je deze natuurlijk niet schoon te maken, maar anders zet je na de klus een vuile ketting op een verder schoon gemaakte drive train.

Stap 2

Het vervangen of demonteren van je crankstel is geen ingewikkelde klus maar wel een waarbij je de nodige kracht moet gebruiken. Voor mijn bb30 crankstel is het voldoende om een inbussleutel van 10 mm te gebruiken.

Begin bij het demonteren van je crankstel bij de driveside (de eerste foto) waar de kettingbladen zitten. Het losdraaien doe je tegen de richting van de klok. Houd er rekening mee dat de crank stevig vast kan zitten, wees daarom niet bang om veel kracht te zetten bij het losdraaien. Bij het losdraaien van de crank is de werking als een extractor. Dit betekent dat bij het losdraaien van de inbus de crank van de as wordt afgeduwd. Foto2 opvulring verwijderen. Om het crankstel te verwijderen zul je nu met de rubberen hamer op het uitstekende deel (foto2) moeten slaan. “Let op”: deze kan behoorlijk vast zitten dus ook hier mag je gerust met kracht maar wel met beleid op slaan.

MTBfan tip:

Op het moment dat je je crankstel hebt verwijderd is het altijd verstandig om direct het onderhoud te doen van je lagers in je bracket . De bracket is het gedeelte waar  je trapas in zit.

Ook al zijn de lagers goed afgedicht toch zijn ze gevoelig voor modder en vuil. Verwijder de zegels (zie het rode rondje) en kijk of er vuil tussen de lager is gekomen. Zoals je op de video kunt zien zijn mijn lagers behoorlijk vuil en is er zelfs oxidatie zichtbaar. Voordat je opnieuw kogellagervet aanbrengt moet je eerst alles goed schoonmaken. Dit kun je doen met behulp van een compressor. Nadat je alles schoon hebt gemaakt smeer je de kogels in met kogellagervet. Daarna zorg je ervoor dat de zegels weer op haar plek worden gebracht en sluit je alles weer af.

Mocht het zo zijn dat de lagers helemaal vervangen moeten worden zul je deze eerst uit het frame moet verwijderen. Hoe je dat moet doen kun je hier lezen!

Nieuwe lagers nodig? Futurumshop heeft lagers en zegels in haar assortiment!

Stap 3

Tandwielen verwisselen. Elk tandwiel zit vast met 4  inbussen. Wanneer je de inbusbout hebt los gedraaid onthoud dan dat de bout bij voorkeur weer in hetzelfde gat wordt gestoken. De bouten slijten namelijk op het draad van de crankstel in. Haal eerst het kleine tandwiel eraf en daarna het grote tandwiel. Nu kun je het vuil verwijderen en je crank helemaal schoonmaken. Wanneer je dat hebt gedaan plaats je de nieuwe tandwielen op je crank. Begin met groot en eindig met klein. Gebruik montagepasta op het schroefdraad  om te voorkomen dat de bouten gaan corroderen. Met name in de winter wanneer er veel vuil op je materiaal komt kan dit gebeuren. Met het gebruik van montagepasta voorkom je dit.

Stap 4

Monteren. Alles is netjes ingevet en gesmeerd. De kettingbladen zijn vervangen (cassette bleek niet nodig) en nu moet alles weer in elkaar worden gezet. Om het monteren soepel te laten verlopen vetten we de trapas in met dikke olie of lichte vet. Dit helpt bij de montage en het voorkomt corrosie. Daarna duw je de linkercrank weer door de bracket. Vervolgens zet je daar weer het crankstel op terwijl je de inbus aandraait. Zorg uiteindelijk dat alles weer goed vast zit. Alles is nu vervangen, gesmeerd en draait weer soepel.

Veel plezier met biken.